خبرها

توضیحاتی کوتاه درباره وال پست

والپست در لغت به معنی نگه دارنده دیوار می باشد که وظیفه آن بالا بردن ایمنی دیوار در برابر نیروهای جانبی و وارده به دیوار می باشد. گاهی این نیروها ناشی از بار زیاد و گاهی ناشی از عواملی مانند زلزله و حتی باد و طوفان می باشد. تعریف کوتاه دیگری که می توان برای این المان استفاده کرد این است که وال پستها ابزاری هستند که وظیفه اصلی آنها اتصال اصولی دیوارها به اعضای غیرسازه ای می باشد. تاکید بر استفاده از وال پست در طی یک یا دو دهه اخیر بسیار بالا گرفت، چرا که تجربه تلخ ناشی از زلزله های اخیر ایران هنوز هم بر دل ایرانیان سنگینی می کند.

چرا استفاده از وال پست در سال های اخیر اهمیت فراوانی پیدا کرده است؟

با پیشرفت‌های اخیر در فناوری ساخت و ساز و طراحی ساختمان، آیین‌نامه‌ها و استانداردها، به ویژه پیوست ششم استاندارد 2800، بر ضرورت استفاده از وال پست‌ها در تمامی ساختمان‌ها با مصالح گوناگون تاکید دارند. این استاندارد، که راهنمای جامعی برای استفاده از وال پست‌ها در انواع مصالح مانند بلوک‌های سفالی، سیمانی و هبلکس ارائه می‌دهد، به مهندسان و طراحان کمک می‌کند تا دیوارهایی با بالاترین سطح مقاومت و ایمنی را توسعه دهند.

 این تاکید بر استفاده از وال پست‌ها در استاندارد 2800 نه تنها از نظر فنی اهمیت دارد بلکه از دیدگاه ایمنی نیز بسیار کلیدی است. دیوارها، با پشتیبانی وال پست‌ها، قادر به مقاومت بیشتری در برابر نیروهای جانبی ناشی از زلزله‌ها و سایر بارهای وارده می‌شوند، که این امر به نوبه خود، ایمنی ساکنین را در زمان بحران افزایش می‌دهد.

در یکی از حوادث تلخ تاریخ کشور ایران در سال 1396 زلزله ای با مرکزیت استان کرمانشاه رخ داد که عمده خرابی ها و خسارات ناشی از ریزش دیوارها بود. این اتفاق یکی از اصلی ترین نواقص طراحی و ساخت در کشور ما را نمایان کرد که در طی سال های گذشته در سیستم ساخت و ساز نوین بارها توسط مهندسین تراز اول این صنعت به آن اشاره شده بود و هشدارهایی داده می شد. اما ماحصل همه این ها اجرای نه چندان صحیح و کارآمد سیستم وال پست بود که تاثیری ایجاد نمی کرد. لذا فعالان این حوزه با بررسی های مجدد و آزمون روش های جدید، دیتیل های جدیدی را برای سیستم وال پست ارائه کردند و پیوستی به آیین نامه 2800 افزوده شد که دیتیل های دقیقتر و کامل تر در اختیار سازندگان قرار می داد و البته که اجرای آن تبدیل به قانون ساخت و ساز شده و هم اکنون همه سازه ها ملزم به استفاده از آن هستند.

دلیل اینکه روشهای قدیمی اجرای وال پست هم اکنون کنار رفته، چه بوده است؟

معمولاً به اجرای مرسوم و سابق وال پست ها روش سنتی وال پست می گویند که قبلاً در آیین نامه هایی استفاده از این روش توصیه می شد اما آن آیین نامه ها نیز به مانند همین روش منسوخ شد و در بیانی ساده و کوتاه دلیل آن عدم کارآمدی بود.

در ساخت و ساز های به روز تر سازه ها دیتیل های اجرایی وال پست از اهمیت بالاتری برخوردار شده است و این در حالی است که در گذشته و در زمان اجرای روش های قدیمی وال پست که از نبشی های سرتاسری کنار ستون ها و متصل به زیرتیرها و پایه ها استفاده می شد تا شاید دیوارها را در برابر نیروهای جانبی خارج از صفحه محافظت کند، متداول بود اما کارآیی لازم را نداشت.

آنچه در زلزله های اخیر ایران کاملاً مشهود بود تخریب اجزای غیرسازه ای مخصوصاً دیوارها بود، نمونه بارز این اتفاق بیمارستان اسلام آباد غرب بود که با استفاده از همین روش سنتی با نبشی های سرتاسری اجرا شده بود. که آسیب های زیادی به این سازه که جزء ساختمان های کلیدی در زمان بروز بحران می باشد وارد شد.

در راستای رفع این مشکلات و ارتقاء ایمنی ساختمان ها از دیتیل های جدید برای اجرای وال پست ها استفاده شد که تغییرات اساسی در اجرای آن داشت، یکی از نکات کلیدی و قابل اهیمت تاکید زیاد بر اجرای دقیق دیتیل ها بود. به‌کارگیری سیستم‌های اتصال دهنده پیشرفته که قابلیت تحمل بارهای بالاتر و جذب انرژی‌های ناشی از نیروهای زلزله را دارند. همچنین، طراحی به‌گونه‌ای است که اطمینان حاصل شود اتصالات بین وال پست‌ها و سایر اجزای ساختمان به‌طور موثری نیروها را توزیع و مدیریت می‌کنند، تا در شرایط اضطراری، ساختمان به‌طور یکپارچه عمل کند.

وال پست در آیین نامه ها

آیین نامه 2800 با بهره گیری از پیوستی به نام پیوست ششم تمام دیتیل های لازم را برای سازندگان فراهم آورد که این پیوست در طی سال های اخیر بارها مورد تجدید و بررسی قرار گرفته و تکمیل تر شده و همچنان در حال رسیدن به بلوغ بیشتری می باشد. در کنار همین آیین نامه نشریاتی در این زمینه توسط سازمان ها و اشخاص منتشر شده که توضیحات جانبی و راهکارهای فراوان بیشتری ارائه می دهند.

در این نشریات موضوعاتی مانند روش های اجرای وال پست ها برای دیوارهای داخلی و خارجی، جنس قطعات اتصال در اجرای وال پست ها، روشهای اجرای وادارهای میانی، نوع اتصالات و اطلاعاتی این چنینی به صورت کامل ارائه شده است. منبع: همه چیز درباره وال پست